Pijn is fijn! – chilipepers & het inmaken van groente
Dirks Moestuin – een moestuin voor iedereen
“Hoe pittig zijn deze?”
Maaike kijkt naar het kleine potje in mijn hand. “Dat weet ik niet precies. Elk persoon ervaart het natuurlijk weer anders. Anders probeer je er toch eentje?”
Wat een goed idee, gewoon proberen! Ze lijken nog het meest op puntpaprika’s, maar dan in twee centimeter formaat. Nietsvermoedend gooi ik het gedroogde puntje in mijn mond en begin te kauwen. De eerste paar seconden proef ik helemaal niets. Dan explodeert er iets. De tranen springen in mijn ogen. Ik slik, ik kuch, ik voel stoom uit mijn oren ontsnappen. Het is alsof er een gloeiend brandijzer tegen mijn gehemelte wordt gedrukt. Ik…ik heb hulp nodig. En snel. Wankelend kijk ik om me heen op zoek naar verlichting. Naar iets wat de pijn in mijn mond kan stoppen.
Het begon allemaal zo onschuldig. Onder het genot van een heerlijk september zonnetje vertelt Maaike over het inmaken van groente. Dé manier om een overschot aan groente lang buiten de koelkast te bewaren. Door het gebruiken van een zoetzuur oplossing, overleven schimmels en bacteriën het niet. De ingemaakte groente blijft zo wel een jaar lang goed. Maaike geeft ons een basisrecept: azijn 10, water 7, suiker 4, zout 0,5. Dus bijvoorbeeld 1000 ml azijn, 700 ml water, 400 gr suiker en 50 gr zout. Je kan daar twee of drie smaakmakers aan toevoegen. Denk aan jeneverbessen, mosterdzaad, paprikablokjes, knoflook, ui, gember, salie, karwijzaad, laurierblad, szechuan korrels (ruikt en smaakt naar limoen), peperkorrels of kleine pepertjes.
Bereid je goed voor door je spullen en handen goed schoon te maken. Kook de zoetzuur mix en giet daarna met een trechter de mix in de potjes met groente, tot 1 cm onder de rand. Tik een paar keer met de pot op een harde ondergrond om luchtbellen naar boven te krijgen, draai dan de deksel dicht en keer de pot direct om. De pot trekt nu langzaam vacuüm. Na een paar uur hoor je een plop en kan je de pot weer omdraaien.
Moestuincursus XL – Stadstuin Zuilen – Christiaan en zijn ingemaakte groente
Als extra hygiëne maatregel kan je de potjes met groenten nog twintig minuten in water koken (wecken). Zet dan je potje in koud water op het vuur. Zo voorkom je eventueel springen van het glas. Na twee tot drie weken is alle smaak goed in de groente getrokken. Als je uiteindelijk je potje open maakt, moet je die plop weer horen. Gebeurt dit niet, dan is de inhoud niet te vertrouwen.
Mede-moestuinierder Jeannet lacht als ze mijn wazige blik ziet. “Ik vond het wel stoer dat je er gewoon eentje naar binnen werkte”. Ik veeg het zweet van mijn voorhoofd en neem een nieuwe slok water. “Grrr…wtr mkt ht rgr!” Uiteindelijk vind ik wat groente en na het eten van een aantal wortels, koelt mijn noodtoestand af.
Wat gebeurt er eigenlijk als je een peper eet, schieten de blaren echt onmiddellijk in je mond? Capsaïcine, het stofje wat voor de pittigheid zorgt in de pepers, bindt zich aan pijnreceptoren die verandering van temperatuur registreren. Handig als je een te hete pan aanraakt of te dicht bij de open haard gaat staan. Maar bij het eten van pepers, wordt ons brein voor de gek gehouden. Ondanks dat het lijkt alsof onze mond in de fik staat, is er geen werkelijk weefselschade.
Blijkt dat ik een Madame Jeanette pepertje in mijn mond heb gestopt. Deze heeft een Scoville waarde van 225.000. De gemiddelde Nederlander ervaart een gerecht pittig rond de 500 -1.000 Scoville-eenheden (SHU). Maar het kan nog veel heter. De Carolina Reaper, op dit moment de heetste peper in het Guiness Book of Records, zit ergens tussen de 1.569.300 SHU en uitschieters tot 2.200.000 SHU. Pepperspray zit op ongeveer 2.000.000 SHU en paprika op 0.
Met namen als Devil’s Tongue, Trinidad Scorpion en de Carolina Reaper, is het verbazingwekkend dat mensen vrijwillige deze verschroeiende pepers eten. En ze voegen ook niets aan smaak toe zoals zoet, zuur of zout. De mens is het enige soort die bewust kiest voor wat normaal beschouwd wordt als een negatieve ervaring. Mogelijk is het net zoals een ritje in de achtbaan. Het lijkt spannend en gevaarlijk, maar je weet dat er geen echt gevaar is. Na afloop van het avontuur ben je blij dat je nog leeft. Zo wordt die ogenschijnlijke negatieve ervaring toch een positieve.
Ik bid dat het ene pepertje, dat ik tóch in mijn potje heb gegooid, niet te overheersend is. Over drie weken laat ik je het weten. Voor nu ga ik eerst een ‘veilig’ dagje Efteling regelen. Yes, ik leef!
Over Dirk
Dirk Krijgsman is een freelance schrijver en blogt voor de Tuinders over zijn nieuwste hobby: moestuinieren. Hij woont in Breukelen samen met zijn vriendin en drie kinderen. Met zijn band 22AD is hij bezig om een eerste album op te nemen. Tot voor kort was Dirk met enige regelmaat met zijn racemotor op het circuit in Assen te vinden. Inmiddels heeft hij zijn motor voor een golfsurfboard ingeruild en kom je hem minimaal één keer per week tegen in de branding bij Scheveningen.
