Kleine tuin, grote impact
Onze begeleidende tuinders delen graag hun ervaringen, maar ook persoonlijke verhalen van op de tuin. In deze blog schrijft regeneratieve tuinder en permacultuur vraagbaak Michiel Mildner over de impact van onze kleine gezamenlijke moestuinen en de zonzijde van samen tuinieren.
Afgelopen jaren heb ik bij de Tuinders in Utrecht, in Zuilen en op de Plutodreef in Overvecht, de moestuincursus mogen begeleiden. Het is niet alleen erg leuk om mensen van alles te leren over het moestuinieren, maar je ziet ook dat de deelnemers meer verbinding krijgen met hun voedsel en met elkaar. Het samen tuinieren op een klein lapje grond heeft zo een aantal verborgen aspecten met een grote positieve impact.
Onze deelnemers wonen vaak dichtbij de tuinen en kunnen zo voornamelijk met de fiets komen. Daarnaast werken ze in een tuin met principes die geïnspireerd zijn door permacultuur en agro-ecologie. In het kort: we gebruiken geen kunstmest of bestrijdingsmiddelen tegen onkruid of insecten. We werken alleen met biologische tuinaarde-compost en biologische planten en zaden. We gebruiken klimaatdoek om onze gewassen te beschermen tegen de koude, zon en tegen insecten. Al met al zorgt dit ervoor dat we een hele kleine ecologische voetafdruk achterlaten. Daar bovenop dragen we bij aan de biodiversiteit. Met circa 150 verschillende soorten groenten, kruiden en (eetbare) bloemen vormt de tuin een klein ecosysteem en is het een veilige haven voor een tal van insecten, vogels, kikkers, salamanders en egelfamilies.
Omdat we kleinschalig tuinieren in tuinen van rond de 500 vierkante meter, hoeven we niet gemechaniseerd te zijn en is er meer plek voor menselijk werk. Er wordt geoogst, gezaaid en gewassen met de hand. Dat versterkt nog eens de verbinding die deelnemers krijgen met de groenten die ze uiteindelijk opeten. Tijdens het moestuinieren worden er ook vaak recepten gedeeld ‘’ Wat ga jij koken met de snijbiet?’’ Of ‘’Hoe heb jij die courgettespread van het oogstfeest gemaakt?’’ zijn vragen die je zomaar zou kunnen krijgen tijdens het uitplanten van de paksoi of het wieden van de wortels.
Aan het einde van moestuinles gaat de oogst mee in bakjes, zakjes en tassen die de deelnemers zelf meenemen. De uitpuilende rugzakken vol met groentes zorgen niet alleen voor een leuk gezicht het draagt er ook aan bij dat we geen verpakkingsmateriaal hoeven te gebruiken en dat het thuis via de rugzak meteen de koelkast of pan in kan! Als resultaat van het moestuinieren ga je meer met de seizoenen leven. We beginnen in maart en eindigen eind november. Het tuinieren komt langzaam op gang en er is genoeg tijd om bedden en paden te maken en de eerste gewassen te zaaien. Daarna doet april zijn intrede en merken we dat de dagen steeds lichter worden en de temperaturen langzaam omhooggaan. Het hoogtepunt van de oogst en de schoonheid van de tuin is altijd in de zomer, waar de borders volstaan met bloemen en de tomaten rood blozend aan de takjes hangen. En als het weer dan toch niet helemaal meewerkt, bijvoorbeeld een erg nat en koud voorjaar met veel te veel slakken, dan kunnen we veerkrachtige en creatieve oplossingen bedenken en vinden we extra steun bij elkaar.
Een kleine tuin met een grote impact!