Kennisbank de Tuinders

  1. Home
  2. Docs
  3. Kennisbank de Tuinders
  4. Artikelen
  5. Tuinieren met bijen

Tuinieren met bijen

Bijen en andere bestuivers zijn heel erg belangrijk voor je moestuin. Zij zorgen namelijk voor de bevruchting van je planten en fruitbomen. Dit doen ze door bloemen te bezoeken, waarvan zij nectar verzamelen. Het stuifmeel blijft plakken aan hun poten en lijfjes, waardoor ze stuifmeel van het mannelijk bloemdeel overbrengen naar het vrouwelijk deel van de bloem: de stamper. En zo zorgen voor de bevruchting.

Bedreigde bijen
Er zijn er 357 soorten wilde bijen in Nederland waaronder hommels, metselbijen en zandbijen. En natuurlijk de bekendste soort: de honingbij.
Helaas staat meer dan de helft van deze diertjes op de rode lijst. Ze hebben te lijden onder de intensieve landbouwmethoden, bestrijdingsmiddelen, verstedelijking en ons groenbeheer. Met enkele simpele aanpassingen in je tuin kun je al helpen met de bescherming van onze (wilde) bijen.

  • Ieder seizoen iets in bloei
    Een grote variatie aan insecten zijn belangrijk bij de bestuiving van veel van onze groente en fruit. Tachtig procent van onze eetbare gewassen en bijna negentig procent van onze wilde planten worden bestoven door bijen en andere insecten. Hoe zorg je voor meer van deze bestuivers in jouw tuin? Zorg dat ervoor iedereen wat te eten is. Een grote diversiteit aan bloemen zorgt voor een net zo grote variatie aan bestuivers. Dus zorg dat je tuin vol staat met verschillende -het liefst inheemse- soorten bloemen, die in verschillende seizoenen in bloei staan. Vanaf februari tot november moet er iets staan te bloeien.
  • Voldoende en divers voedsel
    De volwassen bijen bezoeken bloemen deels voor hun eigen energievoorziening, maar vooral om voedsel voor hun larven te verzamelen. De volwassen bijen drinken de nectar van de bloemen en zijn daar vaak niet zo kieskeurig in. Hun larven daarentegen, zijn niet zulke makkelijke eters, en leven van het stuifmeel van de bloemen. Daarbij zijn bijensoorten in variërende mate gespecialiseerd in het stuifmeel dat ze verzamelen. Sommige soorten verzamelen stuifmeel van elke bloem die ze tegenkomen, andere zijn kieskeurig en lusten uitsluitend stuifmeel van bijvoorbeeld klokjes, heggenrank of ogentroost. Op de site van de vlinderstichting staan veel tip voor insectenplanten in je tuin.
  • Is het veilig?
    Om de wilde bij te beschermen helpt het om zo min mogelijk bestrijdingsmiddelen in je tuin te gebruiken. Sommige onkruid- en ongediertebestrijders kunnen namelijk schadelijk zijn voor bijen. Gelukkig zijn er steeds minder giftige producten te koop in tuincentra en supermarkten. Bovendien zijn er genoeg bijvriendelijke, biologische alternatieven.
  • Maak een verwilderhoekje
    Onkruiden vormen een belangrijk onderdeel van de biodiversiteit in je tuin. Met het bestrijden van zogenaamd ‘onkruid’ bestrijden we biodiversiteit. Veel verschillende bijen en andere insecten zijn namelijk gebonden aan specifieke, van nature voorkomende planten die vaak spontaan opkomen. Daarnaast vertelt onkruid veel over de bodemsoort van je tuin en wat voor planten je daar dus het best kunt planten. Je kunt ervoor kiezen om een hoekje in je tuin te laten verwilderen, door hier simpelweg niets aan te doen. Hier kunnen alle planten en dieren dan ongestoord en op natuurlijke wijze verder leven.
  • Niet te netjes
    Bijen hebben een nestelplek nodig waar ze stuifmeel bijeenbrengen, eitjes afzetten en waar vervolgens hun larven opgroeien. Sommige soorten bijen zijn geholpen met een bijenhotel, andere graven liever een gangetje in de grond, nestelen in muurspleten of gebruiken holle stengels. Het is van belang dat die nestelplaatsen in de winter met rust worden gelaten, zodat in het volgende voorjaar de nieuwe generatie bijen uit kan vliegen. Bijen houden dus wel van een beetje rommel. Snoei daarom in het voorjaar en zorg ervoor dat de tuin niet te netjes is.

Bron: Naturalis Biodiversity Centre